Czym jest księga wieczysta? Jak ją założyć?

Księga wieczysta jest dla nieruchomości tym, czym dla każdego obywatela są dowód osobisty lub paszport. To podstawowy dokument pozwalający na ustalenie stanu prawnego mieszkania czy działki. Dzięki niej zyskujemy wiedzę dot. właściciela, adresu czy ewentualnych hipotek na nieruchomości. Dlatego poznanie zapisów księgi wieczystej jest niezbędne dla bezpieczeństwa transakcji, np. umowy kupna mieszkania. Księgi wieczyste są dostępne publicznie i każdy, kto ma zamiar dokonać zakupu nieruchomości, może swobodnie sprawdzić zawarte w nich zapisy.

Numer księgi wieczystej – czym jest i jak go sprawdzić?

Osoby, które do tej pory nie kupowały lub sprzedawały mieszkania, często  zastanawiają się, jak znaleźć numer księgi wieczystej. Pozostając przy analogii do dowodu osobistego, numer ten jest swego rodzaju „PESEL-em” nieruchomości. Znajdziemy go na tzw. okładce księgi wieczystej. To część zawierająca nie tylko numer, ale też nazwę i wydział sądu rejonowego, w którym księga wieczysta jest prowadzona oraz typ nieruchomości, jakiej dotyczy. Warto wiedzieć, że składa się on z ciągu określonych znaków i cyfr oddzielonych ukośnikami. Jeśli jesteśmy stroną kupującą, powinniśmy na samym początku poprosić sprzedającego o numer księgi wieczystej.

Jak sprawdzić księgę wieczystą?

Można to zrobić na dwa sposoby, ponieważ każda księga wieczysta prowadzona jest jednocześnie w formie papierowej i elektronicznej. Zapisy ksiąg wieczystych można oczywiście sprawdzić w sądzie rejonowym, ale szybciej zrobimy to przez internet – w elektronicznym rejestrze ksiąg wieczystych prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Podobnie jak w przypadku wersji papierowej, również w tym wypadku będziemy potrzebowali numeru księgi wieczystej, aby wprowadzić go w formularzu. Podsumowując, księgę wieczystą można sprawdzić:

• w wydziale ksiąg wieczystych danego sądu rejonowego, w którym została założona;
• elektroniczną wersję księgi wieczystej sprawdzimy online na stronie: https://ekw.ms.gov.pl/eukw_ogol/menu.do.

Czy księgę wieczystą można sprawdzić po adresie budynku lub numerze działki?

Oficjalna strona internetowa Elektronicznych Ksiąg Wieczystych nie pozwala na wyszukiwanie po adresie nieruchomości czy numerze działki – wymaga znajomości numeru księgi wieczystej. Aby uzyskać numer księgi należy odwiedzić sąd rejonowy, a dokładnie wydział ksiąg wieczystych, właściwy dla miejsca, gdzie znajduje się nieruchomość. W internecie znajdziemy prywatne serwisy, które odpłatnie oferują możliwość wyszukania numeru księgi wieczystej po adresie nieruchomości. Należy jednak pamiętać, że jedynym wiarygodnym źródłem jest system rządowy ekw.ms.gov.pl. 

Co zawiera księga wieczysta?

W treści księgi wieczystej, znajdziemy kluczowe informacje, których weryfikacja pomoże uniknąć niespodzianek na etapie finalizacji umowy. Warto dokładnie przeanalizować zwłaszcza te działy księgi:

• Dział I KW – tam znajdziemy informacje o adresie, powierzchni i rodzaju  przeznaczenia nieruchomości;
• Dział II KW – w nim potwierdzimy to, kto w rzeczywistości ma prawo dysponować nieruchomością, będąc jej właścicielem;
• Dział III KW – zawiera informacje, czy poza hipotekami na nieruchomość nałożone są inne ograniczenia w użytkowaniu;
• Dział IV KW – koniecznie należy w nim sprawdzić, czy nieruchomość nie jest obciążona hipotekami, czyli nie jest zadłużona.

Założenie księgi wieczystej – co trzeba wiedzieć?

Założenie nowej księgi wieczystej jest konieczne dla każdej nieruchomości – mieszkania, domu czy działki. Obowiązek, by treść księgi wieczystej odzwierciedlała stan faktyczny, spoczywa na właścicielu nieruchomości. Założenie księgi wieczystej polega w praktyce na złożeniu wniosku wraz z załącznikami w Wydziale Ksiąg Wieczystych sądu rejonowego, właściwego dla lokalizacji nieruchomości. Wniosek należy sporządzić na formularzu „KW-ZAL”. Można go otrzymać bezpośrednio w sądzie lub pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Księgę wieczystą może założyć również za niewielką opłatą notariusz przy okazji sporządzania np. aktu notarialnego umowy kupna nieruchomości.

Jakie dokumenty są niezbędne do założenia księgi wieczystej?

Wniosek o założenie księgi wieczystej powinny uzupełniać załączniki w postaci najważniejszych dokumentów związanych z nieruchomością. Należą do nich:

• dokumenty dot. nabycia lub posiadanie prawa własności nieruchomości z wniosku – może to być np. akt notarialny dotyczący nabycia mieszkania; postanowienie sądu o nabyciu spadku, akt poświadczenia dziedziczenia,
• dokumenty geodezyjne: wypis z ewidencji gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyjnej.

Ile kosztuje założenie księgi wieczystej?

Należy pamiętać, że za założenie księgi wieczystej będziemy musieli zapłacić. Wysokość opłat reguluje ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Należy się przygotować do uiszczenia opłaty sądowej w wysokości 60 zł, a także opłaty za wpis prawa własności – to kolejne 200 zł.

Ile trwa założenie księgi wieczystej?

Czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej zależy od właściwego Sądu Rejonowego - zazwyczaj czeka się na niego od kilku tygodni do kilku miesięcy