Ostatni rok stanowił nie lada wyzwanie zarówno dla deweloperów mieszkaniowych, jak i klientów wypatrujących okazji do zakupu swojego wymarzonego mieszkania. Spadła liczba zaciąganych kredytów mieszkaniowych, a w konsekwencji liczba sprzedawanych mieszkań. Czy inflacja miała wpływ na ceny mieszkań w 2022 roku? Co to jest WIBOR i jaką rolę odegrał na rynku pierwotnym? Jakie są przewidywania co do wskaźnika WIBOR w nowym roku?
Co to jest WIBOR i WIBOR3M?
WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate – to wskaźnik, który przedstawia wysokość oprocentowania pożyczek na rynku międzybankowym. Innymi słowy, banki wykorzystują ten wskaźnik do określenia stopy procentowej przy udzielaniu sobie wzajemnie pożyczek. Zaś WIBOR3M oznacza okres, na jaki banki pożyczyły od siebie środki – w tym przypadku to 3 miesiące, ale istnieją krótsze i dłuższe okresy (np. 1M, 2M, 6M czy 12M). Wskaźnik jest ustalany przez Radę Polityki Pieniężnej i może się zmieniać niemal każdego dnia.
Rynek nieruchomości a WIBOR
WIBOR jest jednym z kluczowych wskaźników, według których wyliczane jest oprocentowanie kredytu mieszkaniowego. Wraz ze wzrostem WIBOR-u spada zdolność kredytowa konsumentów i wzrastają raty, co silnie odczuliśmy w 2022 roku.
W 2022 roku WIBOR rósł w tak szybkim tempie, jak jeszcze nigdy dotąd – od 2,56 proc. w styczniu, do nawet 7,61 proc. w listopadzie. Na szczęście i z korzyścią dla kupujących mieszkania, WIBOR, od osiągnięcia szczytu w listopadzie, spadał i osiągnął poziom poniżej 7 proc. na początku nowego roku. Ostatni raz WIBOR poniżej 7 proc. odnotowano w czerwcu 2022 roku.
WIBOR ma zatem wpływ na rynek nieruchomości za pośrednictwem udzielanych kredytów. Wiele osób straciło zdolność kredytową w ubiegłym roku m.in. właśnie przez rosnący WIBOR, w wyniku czego zwyczajnie nie kupili mieszkań. Potwierdza to wyraźny spadek liczby sprzedanych lokali na rynku pierwotnym w minionym roku. Ceny mieszkań również spadły o kilka procent – w zależności od lokalizacji – jednak są miasta, w których ceny pozostały na niezmienionym poziomie.
WIBOR prognozy – czego możemy się spodziewać w 2023 roku?
Opinie ekspertów są podzielone, aczkolwiek nie można zaprzeczyć zmianie trendu, który widać na przełomie ostatnich kilku miesięcy w notowaniach wartości WIBOR-u. Część analityków twierdzi, że pierwszy kwartał 2023 roku nadal będzie stanowił wyzwanie, ponieważ WIBOR3M jest zwykle o mniej więcej ćwierć punktu procentowego wyższy od stopy referencyjnej, która wynosi niezmiennie 6,75 proc. Ekonomiści spodziewają się natomiast niewielkiego odbicia rynku już od kwietnia w związku z nadchodzącymi zmianami na rynku kredytowym.
Ceny mieszkań a inflacja
Analitycy są zgodni co do tego, że inflacja – obecnie na poziomie ok. 16 proc. – nie wpływa na wzrost cen mieszkań. Jednakże wspomniany już wyżej obniżony popyt na zakup mieszkań w 2022 roku może być właśnie skutkiem wysokiego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych, co w konsekwencji prowadzi niekiedy do spadku wartości nieruchomości. Według prognozy NBP inflacja w 2023 roku powinna wynieść od 11,7 do 15,3 proc. (średnio 13,5 proc.).
